Η αναζήτηση και η κατάκτηση της ευτυχίας πάντα ήταν κινητήριος δύναμη για τον άνθρωπο από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα σε όλο τον κόσμο. Η αμφισβήτηση του μοντέλου της ασθένειας και η επικέντρωση στα θετικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου, ήρθαν για να διαχωρίσουν τη Θετική Ψυχολογία από τη συμβατική Ψυχολογία και να δημιουργήσουν έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο της ψυχολογίας που μελετά και προάγει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ένα άτομο ή μια ομάδα μπορεί να ανθίσει.
Ερευνητές από όλο τον κόσμο στο χώρο της ψυχικής υγείας και της προσωπικής ανάπτυξης ανακαλύπτουν νέους, επιστημονικούς τρόπους για να αυξήσουν τα επίπεδα της ευημερίας τους, διαχωρίζοντας την επιστήμη της Θετικής Ψυχολογίας από τη new age φιλοσοφία και την pop Ψυχολογία.
Επιστήμονες από ένα μεγάλο εύρος γνωστικών πεδίων εφαρμόζουν τεχνικές και εργαλεία της Θετικής Ψυχολογίας και ενσωματώνουν τις έννοιες, αρχές και αξίες της, όπως για παράδειγμα στον τομέα της εκπαίδευσης, της υγείας, της ψυχικής υγείας, στον εργασιακό τομέα, στον αθλητισμό, ακόμα και στη δημόσια πολιτική κτλ. Ιδιαίτερα το coaching είναι ένα πεδίο όπου η Θετική Ψυχολογία βρίσκει πρακτική εφαρμογή γι’ αυτό και περιγράφεται ως το “φυσικό περιβάλλον” για την εφαρμογή της.
<<Η Θετική Ψυχολογία είναι η επιστημονική μελέτη των συνθηκών και των διαδικασιών που συμβάλουν στη βέλτιστη λειτουργία, ευημερία και άνθηση των ανθρώπων, των κοινωνιών και των οργανισμών >>(Gable & Haidt, 2005).
Το κίνημα της Θετικής Ψυχολογίας γεννήθηκε το 1998 από τον Martin Seligman, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, γνωστό και ως πατέρα της Θετικής Ψυχολογίας. Αναδείχθηκε σε εμβληματική μορφή του κινήματος της Θετικής Ψυχολογίας ενσωματώνοντας τις θεωρίες και τις πρακτικές της στην καθημερινή ζωή.
H Θετική Ψυχολογία αμφισβητώντας το μοντέλο της ασθένειας, εστίασε στην αναζήτηση της ευημερίας και την κατάκτηση της ευτυχίας, δίνοντας περισσότερο βάρος στα Θετικά Συναισθήματα και λιγότερο στα αρνητικά. Αυτό ονομάζεται 1ο Κύμα της Θετικής Ψυχολογίας (Lomas & Ivtzan, 2015). Το 2010 δημιουργήθηκε το 2ο κύμα της Θετικής Ψυχολογίας (PP2), όπου η Θετική Ψυχολογία ενώνεται με τον Υπαρξισμό και εξετάζει ολιστικά τις θετικές και τις αρνητικές πτυχές της ζωής στην πρόοδο και την ευημερία του ατόμου (Wong, 2011).
Η Θετική Ψυχολογία θεωρεί ότι η θεραπεία δεν θα έπρεπε να ασχολείται αποκλειστικά με τη διόρθωση του προβλήματος, αλλά επίσης με την ανάπτυξη των τομέων που πάνε καλά. Υπάρχουν λοιπόν δύο αλληλοσυμπληρούμενες στρατηγικές για την βελτίωση της ζωής του ανθρώπου. Η πρώτη έχει να κάνει με την ανακούφιση κάθε αρνητικού στη ζωή (συμβατική ψυχολογία), ενώ η δεύτερη με την ενδυνάμωση κάθε καλού στη ζωή (Θετική Ψυχολογία).
Η Θετική Ψυχολογία όμως δεν διεκδικεί την αποκλειστικότητα των θετικών σκέψεων. Αναγνωρίζει αντίθετα και τονίζει τη σπουδαιότητα μιας ισορροπίας μεταξύ του θετικού και του αρνητικού. Ο Seligman (1990) αναφέρει ότι δεν πρέπει να είμαστε σκλάβοι της τυραννίας της αισιοδοξίας, αλλά να μπορούμε να διαχειριζόμαστε και την απαισιόδοξη πλευρά της ζωής.
Οι βασικές έννοιες που μελετά η Θετική Ψυχολογία είναι οι εξής:
- Ευημερία
- Θετικά Συναισθήματα
- Αρετές και Δυνάμεις του Χαρακτήρα
- Θετικές Σχέσεις
- Ροή
- Νόημα Ζωής
- Παρακίνηση, Διαδικασία Αλλαγής και Στοχοθεσία
- Διαχείριση Αλλαγής
- Εξέλιξη και Ανάπτυξη του ανθρώπου
- Ανθεκτικότητα, Ανάκαμψη και Μετατραυματική Ανάπτυξη
- Ελπίδα, Αισιοδοξία και Αυτοαποτελεσματικότητα
- Συναισθηματική Νοημοσύνη
- Ενσυνειδήτοτητα
- Αυτοσυμπόνια
- Πνευματικότητα και Θρησκευτικότητα
Το Coaching περιγράφεται ως το “φυσικό περιβάλλον” για την εφαρμογή της Θετικής Ψυχολογίας. Σύμφωνα με τους Grant και Cavanagh (2007), η Coaching Psychology είναι ο ακαδημαϊκός κλάδος που μελετά την αλλαγή και την ανάπτυξη σε άτομα χωρίς σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, εφαρμόζοντας επιστημονικές και έγκυρες μεθόδους. Εστιάζει κυρίως στην ενίσχυση των επιδόσεων, την καλλιέργεια δεξιοτήτων, τη διάγνωση δυνάμεων και τη βελτίωση της λειτουργικότητας του ατόμου σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο (Grant & Palmer, 2002).